From soc.culture.esperanto Fri Sep  3 15:19:08 1993
From: 100272.1601@compuserve.COM (Paul Peeraerts/FEL)
Date: 3 Sep 93 05:55:41 GMT
Newsgroups: soc.culture.esperanto
Subject: Monato

= Laux sugesto de kelkaj, la internacia magazino Monato publikigos per la
= reto cxiumonate du artikolojn. Jen pagxo "Noticoj" el la septembra numero.
= Por pliaj informoj pri Monato skribu al 100272.1601@compuserve.com.
===========================================================================

Esperanto sen peno

Tajpi Esperanton komputile, uzante la gxustajn supersignojn, ne plu
estas problemo. "Komputila Rondo" (KompRo) ofertas
TrueType-karaktrarojn (TTF) kiuj sen helpprogramoj estas uzeblaj de
cxiuj Windows-programoj kiuj subtenas TTF. Disketo kun tiuj karaktraroj
estas akirebla cxe la redakcio de KompRo kontraux 10 germanaj markoj.
Kiu mem volas adapti ekzistantan karaktraron povas tion fari per
Fontographer kaj FontMonger. Priskribo kiel fari tion aperis en la
brosxureto "Kolekto 2 de interesaj artikoloj", akirebla cxe KompRo aux
cxe FEL. Gxi enhavas cxiujn metodojn iam prezentitaj en la
KompRo-informiloj por havigi al si la Esperanto-literojn sur DOS-,
Windows-, Macintosh- kaj Atari-komputiloj.

Adreso de KompRo: Bornkamp 12, D-22043 Hamburg;
telekopiilo + 49 40 656 06 59; bultenejo + 49 40 689 61 10;
elektronika posxto kompro@kaihh.hanse.de.


Krimoj kontraux infanoj

Kelkaj krimoj perturbis la someran pacon de la germanoj komence de
auxgusto. Unue malgranda knabo malaperis - versxajne forrabite - en
butikumejo praktike tuj apud sia patrino. La knabeto, havanta nur unu
kaj duonan jarojn, estis simple senbrue forportata. Oni timas fatalon
plej malbonan.

Dua krimo iom simila okazis mallonge antauxe. Kiam patrino haltigis
sian auxton antaux semaforo, viro el la sekva auxto elsaltis, kuris al
sxia auxto, malfermis malantauxan pordon kaj, apenaux kredeble,
forsxtelis sxian bebon. Pli mirige, la bebo estis retrovita iom pli
poste elmetita sur herbejo.

PEJNO Simono


Urbo de la scienco

En julio okazis en Recife, Brazilo, la 45a jarkunsido de la Brazila
Societo por la Progresigo de la Scienco. Prezentigxis pli ol 4000
verkoj kaj cxeestis pli ol 15 000 vizitantoj. Diversajn temojn oni
diskutis: tersekecon, rasismon, malsatmizeron, etikon kaj, cxefe,
vivkvaliton. Kadre de la kunsido malfermigxis la 1a Expocibncia, en kiu
pli ol cent ekspoziciantoj, el privataj kaj sxtataj esplorinstitutoj,
montris avangardajn produktajxojn kaj sciencajn procezojn, jxus
disvolvitajn aux ankoraux esploratajn.

Henrique Anselmo Silva BRAGA


Nefumanta registaro

Litovio havas la unuan nefumantan registaron. Ministro pri
sanprotektado Jurgis Bredikis antaux nelonge invitis siajn kolegojn
eviti fumadon. Li gxoje deklaris, ke cxiuj ministroj pozitive reagis al
lia propono kaj ke neniu ministro de Litovio plu fumas.

Laimius STRAZNICKAS


Eminenta svatistino

Kiel "eminenta svatistino" estas nomumita Liu Jinying de la urbestro de
Tianjin, Cxinio. La lastajn dek jarojn sxi fervore helpis 18500 homojn
kiuj sercxis partneron. 1105 paroj geedzigxis sub sxia svatado. Sxi
helpis ankaux al elmigrintaj cxinoj ekz. en Usono, Kanado, Auxstralio,
Singapuro kaj Hongkongo kiuj deziris edzinigi junulinojn el la cxina
cxeflando.

Tan DEHONG


Senlaboreco

Komence de junio en Rumanio estis pli ol unu miliono da senlaboruloj,
kio egalas al 9,3 centonoj de la rumana logxantaro. El tiu cxi nombro
proksimume 600 000 estas virinoj.

Gheorge SALAHURA


Radio Budapest

La esperantlingva programo de Radio Budapesxto sxangxigxis. De nun gxi
estas auxdebla lunde de 16.30 h gxis 17 h en la radio Barto'k. Tial
ankaux la ultrakurtondaj frekvencoj sxangxigxis. Oni trovas la
dissendon en Hungario inter 66-73 megahercoj.

Karlo JUHASZ


En Krasnojarsk, Ruslando, la plej granda produktanto de porarmila
plutonio, estis haltigitaj du nukleaj reaktoroj, produktantoj de
plutonio-239. Per oficiala premado de butono la produktilo de materialo
por nukleaj bomboj estis haltigita. (Foto: ITAR-TASS).

N. STEPANOV


Dumiljaraj urboj

Estis kreita en Jerusalemo grupo "Patriarkoj de la civilizo - por
defendo de la civilizo". La ideo estas unuigi cxiujn urbojn de l' mondo
kies agxo estas pli ol 2000 jaroj. La grupo sendis leterojn al la
urbestroj de multaj dumiljaraj urboj. Pozitivajn respondojn oni ricevis
el Aleksandrio, Romo, Ateno, Tasxkento kaj Samarkando.

Ne estas dubinde, ke tia cxi ideo de la amikeco de la plej malnovaj
urboj estos fruktodona. Sed ne cxiuj respondis al la leteroj. El Sirio
kaj Irano, kie ankaux ekzistas tre antiklvaj urboj, venis nenia reago.
Cxu eble pro tio ke la iniciato venis el Jerusalemo?

Euxgenia RUBIMOV


Rumana AVI

La 1an de julio Rumanio enkondukis la aldonvaloran imposton (AVI). La
plej alta tarifo estas 18 %; por kelkaj nutrajxoj oni aplikas nur 6 %.
Tio signifas, ke estis prezaltigxo de gxis 18 %. La sistemo estas
nedezirata de mal- kaj mez-grandaj komercistoj, sed bona por la
acxetantoj. La rumana sxtato ja nun povas bone kaj rigore kontroli la
agadon de la komercistoj.

Gheorghe SALAHURA